Giống gà ri thuần chủng

Gà ri là một trong những giống gà nội địa phổ biến nhất tại Việt Nam trong hàng trăm năm qua. Thịt gà ri ngon, săn chắc, giàu dinh dưỡng, chất lượng vượt trội so với các giống gà thương phẩm khác nên rất được người tiêu dùng ưa thích. Chính vì vậy nên mô hình nuôi gà ri đang mang lại hiệu quả kinh tế rất cao cho bà con nông dân. Bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu tới bà con những đặc điểm của giống gà ri thuần chủng, và kỹ thuật nuôi gà ri cho năng suất cao.

Đặc điểm của gà ri thuần chủng
Gà ri là giống gà đã được thuần hóa từ rất lâu đời và được nuôi rộng khắp trên hầu hết các tỉnh thành tại Việt Nam, đặc biệt là miền Bắc và miền Trung. Đây là giống gà được đánh giá rất cao về chất lượng thịt cũng như trứng, thịt gà ri thơm và săn chắc, sợi thịt nhỏ mịn.

Xét về đặc điểm ngoại hình, gà ri thì gà thuần chủng có màu lông rất đa dạng. Gà ri mái chủ yếu có màu lông vàng đốm nâu, đen và gà trống có lông đỏ thẫm, đầu và đuôi thì lông màu đen ánh xanh. Da gà ri thuần chủng thường có màu vàng hoặc vàng trắng, phần chân gà có hai hàng vẩy màu vàng xen vàng đỏ.

Gà mái trưởng thành 1 năm tuổi nặng từ 1.2 – 1.6kg và bắt đầu đẻ khi được 5 tháng tuổi. Năng suất đẻ của gà ri cũng khá cao với 100 – 120 trứng/năm, và theo từng đợt 15-20 quả, trứng màu trắng hoặc trắng hồng, có khối lượng 40 – 45g/quả. Gà ri trống 1 năm tuổi nặng khoảng 1.6 – 2kg và tập gáy từ khi 3 tháng tuổi.

Thị trường và giá gà ri ở Việt Nam hiện nay
Trong vòng 15 năm trở lại đây, hàng loạt giống gà mới được đưa vào nuôi thương phẩm, đã có lúc những giống vật nuôi bản địa như gà ri tưởng chừng như bị đánh bật khỏi thị trường. Tuy nhiên, sau một thời gian bị áp đảo, thị trường gà ri đang dần khởi sắc trở lại với những dấu hiệu hết sức tích cực.

Giá gà ri hiện nay có thể nói đã hồi phục và đang ở mức khá cao. Sau khoảng 4 tháng nuôi. gà ri có thể xuất chuồng với giá thịt khoảng 140.000 – 170.000đ/kg, rất cao so với các giống gia cầm khác. Giá gà ri giống hiện có giá khoảng 15.000 – 20.000đ/gà con. Còn giá trứng gà ri vào khoảng 2,500 – 3,000/quả.

Có thể thấy rằng giá trị kinh tế của gà ri cao hơn hẳn so với các giống gà thương phẩm phổ biến khác. Bên cạnh đó, sức mua gà ri đang dần tăng lên sau khi người tiêu dùng đã quá nhàm chán với những giống gà lạ, gà lai ngoại nhập chỉ thu hút trong thời gian đầu.

Kĩ thuật nuôi gà ri năng suất cao
Chọn gà ri giống
Chọn giống chính là yếu tố khởi đầu và quyết định toàn bộ hiệu quả kinh tế của đàn gà về sau. Do đó, bà con cần đặc biệt lưu ý và lựa chọn giống kĩ càng trước khi nuôi. Khi chọn giống, bà con nên chọn những con mắt sáng, nhanh nhẹn, lông mịn, không hở rốn, chân to khỏe, da săn.
Bên cạnh đó, bà con nên chọn những trang trại, cơ sở cung cấp gà ri giống có uy tín để mua giống. Vì tại những cơ sở lớn thì gà con sẽ được chăm sóc, tuyển chọn và tiêm vacxin phòng bệnh từ lúc mới nở nên sẽ đảm bảo chất lượng hơn mua ngoài thị trường trôi nổi.

Chuồng trại
Chuồng gà có rất nhiều cách thiết kế và xây dựng nên tùy vào vị trí và không gian mà bà con có thể tham khảo ý kiến của trung tâm khuyến nông địa phương hoặc đơn vị cung cấp giống để xây dựng hợp lý. Tuy nhiên, có một số điểm cần phải chú ý như sau:
Chuồng phải đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát vì ẩm ướt sẽ dễ sinh bệnh
Mái che và vách chuồng cần đảm bảo sao cho không bị mưa tạt hoặc nắng hắt, nếu mái bằng tôn thì phải phun nước để giảm nhiệt độ (Nên sử dụng tôn lạnh để làm chuồng).
Đặt máng ăn và máng uống có lưới bọc để tránh rơi vãi thức ăn và thức ăn dính vào gà
Đối với chuồng nuôi gà con thì cần có đèn sưởi được điều chỉnh nhiệt hợp lý (nếu cả đàn chụm vào thì nhiệt đang thấp, nếu cả đàn tản ra, há mỏ thì nhiệt quá cao).

Thức ăn cho gà ri
Gà ri con mới mua về chỉ nên cho ăn các loại thức ăn nghiền nhỏ như tấm, cám… Sau 1 tuần thì có thể cho gà tập ăn thức ăn hỗn hợp. Trong thức ăn, bà còn lưu ý bổ sung các loại khoáng và kháng sinh như Amoxyfen, Tylanvit C…

Gà ri thuần chủng rất dễ nuôi và có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau. Khi nuôi theo mô hình bán tự nhiên (phổ biến nhất hiện nay) thì gà có thể tự tìm thức ăn nhưng bà con vẫn phải bổ sung thêm thức ăn tại máng đặt nơi râm mát. Đặc biệt là tuyệt đối không cho gà ăn thức ăn có dấu hiệu mốc.
Hai giai đoạn tăng trưởng quan trọng để quyết định năng suất của đàn gà cần có chế độ dinh dưỡng riêng:

40 – 60 ngày tuổi: Bà con cho gà ăn hỗn hợp CP 311 hoặc Proconco trộn 20-30% bột ngô và thóc. Bà con cũng có thể trộn thức ăn theo tỷ lệ: 40% ngô xay, 34% thóc, 25% bột cá và 1% Premix vitamin.
61 ngày tuổi trở lên: hỗn hợp thức ăn khuyến nghị gồm: 42,5% ngô, 20% tấm, 18% lạc, 7% bột cá, 5% cám, 4% rau củ, 2% khoáng, 1% Premix vitamin và 0,5% muối.
Với một chế độ dinh dưỡng cân bằng và hợp lý thì đàn gà sẽ cho năng suất cao nhất và rất ít bệnh dịch xảy ra.

Chăm sóc và phòng bệnh
Vệ sinh chuồng trại
Để đàn gà ri phát triển tốt nhất thì khâu vệ sinh chiếm vai trò rất quan trọng. Bà con cần tiến hành rửa dọn chuồng, vệ sinh máng ăn, máng uống và đèn sưởi, thay thức ăn hàng ngày để đảm bảo vệ sinh.

Tiêm phòng đúng và đủ
Bà con cần tiêm phòng cho đàn gà ri theo lịch trình khuyến nghị như bảng sau:

Gà ri tuy nhỏ, lớn chậm nhưng lại có chất lượng thịt cao vượt trội so với hầu hết các giống gà thịt thương phẩm khác. Đặc điểm này khiến người tiêu dùng ngày càng quan tâm nhiều hơn tới giống gà bản địa này, thay vì các giống gà lai, được nuôi theo hướng công nghiệp như hiện nay. Do đó, mô hình nuôi gà ri hứa hẹn đầy đầy tiềm năng và bền vững trong hàng chục năm tới.